Projekty

Rok 1920, w którym na szalę postawiony został cały byt narodu, to rok największego w XX wieku polskiego zwycięstwa z zewnętrznym, bezwzględnym wrogiem. Sto lat temu Polacy masowo opowiedzieli się za Ojczyzną, a przeciwko zagrażającej Europie ideologii. Polska samotnie stanęła na drodze bolszewizmu.

Historia ta opowiedziana została poprzez teksty (dzienniki, wspomnienia, listy…) samych uczestników i świadków wojny – począwszy od przywódców państw, generałów, po szeregowych żołnierzy i cywilów – które skomponowane są z licznymi fotografiami, plakatami i grafikami z epoki.

Irena Jarosińska (1924-1996) była jedną z pierwszych i najważniejszych w powojennej Polsce kobiet-fotoreporterek, aktywną animatorką sztuki i poszukującą artystką, której działania zataczały szerokie kręgi, często wychodząc poza sferę fotografii. Jako fotoreporterka w latach 50. przemierzała polską wieś na zlecenie redakcji pism rolniczych, później pracowała dla prestiżowych czasopism ilustrowanych: „Świat” i – przez długie lata – „Polska”. Dla prasy fotografowała tematy społeczne, znane postaci świata kultury czy nauki, plany filmowe. Równocześnie Jarosińska była z krwi i kości artystką.

Przed wrześniem 1939 Polska była szóstym pod względem wielkości i liczby ludności krajem Europy – odnoszącym sukcesy, na przykład na polu modernizacji czy kultury, ale też zmagającym się z kryzysem gospodarczym, napięciami politycznymi i społecznymi. Plany, marzenia i aspiracje jej mieszkańców miał za chwilę brutalnie przerwać wybuch II wojny światowej. Fotografie zebrane na wystawie Utracone. Przedwojenne małe ojczyzny pozwalają odtworzyć fragmenty tamtej rzeczywistości z perspektywy wsi i małych miasteczek.