Przygotowanie, druk, promocja i kolportaż książki Janiny Konarskiej "Dwór na wulkanie. Dziennik ziemianki z przełomu epok 1895-1920

Książka „Dwór na wulkanie” (podtytuł: "Dziennik ziemianki z przełomu epok 1895–1920") to publikacja prowadzonego na bieżąco dziennika Janiny z Fuldów Konarskiej (1880–1948), obejmującego czasy od końca XIX wieku po rok 1920. Jest to niepublikowany dotąd dziennik, w którym przenikają się dwie warstwy – relacja osobistych doświadczeń Autorki i jej bliskich oraz opis istotnych wydarzeń z dziejów Polski: rewolucji 1905 roku i – przede wszystkim – I wojny światowej.
Sprawnie, wartko zapisana opowieść ma duże walory literackie, a jej tematyka – zwłaszcza dotycząca Wielkiej Wojny – nawiązuje do 105. rocznicy jej wybuchu.

Janina Konarska, córka Karola Augusta Fulde i Heleny z Rauszerów wychowywała się w Radomiu. Po ślubie z Maksymilianem Jaxa-Konarskim zamieszkała w jego majątku Kluczewsko, znajdującym się w powiecie włoszczowskim. W związku z działalnością męża, nie tylko gospodarującego majątkiem, ale także zaangażowanego w sprawy publiczne (m.in. jako sędzia gminny i członek rady gminnej, założyciel i prezes Kółka Rolniczego, pomysłodawca założenia Straży Ogniowej i Kasy Pożyczkowo Oszczędnościowej), rośnie jej zainteresowanie życiem społecznym i politycznym – co ma swoje odzwierciedlenie w dzienniku.

Zarazem materiał ten jest osobistym pamiętnikiem młodej panny, wchodzącej w życie kobiety, potem dojrzałej żony i matki, której postać ten zapis (z lat 1995–1920) – dzięki swej szczerości i plastyczności – przybliża czytelnikowi. Śledząc sposób myślenia wychowującej się wówczas dziewczyny, jej przeżycia osobiste, życiowe decyzje i horyzonty, czytający może poznać bliżej mentalność i moralność tamtej epoki, jej obyczajowość i codzienność. Z powodu kobiecej perspektywy dziennik uwypukla bowiem realia życia, pozostające zwykle w cieniu w głównej, dominującej narracji o historii czasów zaborów czy I wojny. Na tle kolorytu epoki pewne wartości, którym Konarska pozostaje wierna, pozostają niezmienne. Jej patriotyzm i społeczną odpowiedzialność jej synowa, Teresa Konarska, scharakteryzowała tak: „z rozbawionej panny staje się pięknym przykładem kobiety polskiej, wypełniającej w starym kluczewskim dworze, w sposób wzorowy i odpowiedzialny, rolę żony, matki, pani domu…”.

Zapis ma charakter dziennikowy, jest żywy i emocjonalny, pozbawiony dystansu do spraw, które się rozgrywają na oczach autorki i to czyni go interesującym czytelniczo. Dzięki zmysłowi obserwacyjnemu, czułości na szczegół, lekkiemu pióru autorki książka spopularyzuje wiedzę o realiach życia w początku XX wieku i wojny, a także „uczłowieczy ją” – pomoże zrozumieć, czym była wojna dla „zwykłego człowieka”, a w szczególności jakie następstwa miała dla polskiego ziemiaństwa.
Dziennik znajduje się w Archiwum Ośrodka KARTA. Książka zostanie wydana (tradycyjnie i w formie ebooka) w serii "Świadectwa. XX wiek ".