Dom Spotkań z Historią i Ośrodek KARTA zapraszają na wernisaż wystawy fotografii Ireny Jarosińskiej „Minimum słów. Teatr Mirona Białoszewskiego": 9 września (piątek) 2016, godz. 18.00, DSH, ul. Karowa 20 w Warszawie. WSTĘP WOLNY. !cut!
Ekspozycja przypomina teatralną twórczość Mirona Białoszewskiego na znakomitych zdjęciach Ireny Jarosińskiej, jednej z pierwszych i najważniejszych w powojennej Polsce kobiet fotoreporterów i fotografów prasowych. Jarosińska była także aktywną animatorką sztuki i poszukującą artystką, której działania wychodziły daleko poza sferę fotografii. Obracała się w kręgach awangardy artystycznej, znała wielu poetów, malarzy, aktorów, muzyków, fotografów, z niektórymi łączyły ją więzy przyjaźni, ze wszystkimi zainteresowanie sztuką, inspirujące także ich twórczość. W ten sposób poznała poetę Mirona Białoszewskiego, u którego bywała, w kolejnych mieszkaniach i teatrach. Poeta często gościł także w pracowni Jarosińskiej u zbiegu ulic Świerczewskiego i Orlej, gdzie urządzała wystawy, happeningi i spotkania poświęcone sztuce.
Na wystawie w Domu Spotkań z Historią prezentujemy ponad 20 zdjęć z archiwum Archiwum Fotografii Ośrodka KARTA wykonanych przez Irenę Jarosińską w 2 połowie lat 50. i na początku lat 60. w Teatrze na Tarczyńskiej (spektakle Wiwisekcja”, „Wyprawy krzyżowe”, „Śledzie, śledzie”, „Homunculus”) oraz Teatrze Osobnym („Kordian”, „Dziady”, „Kleopatra”). Na zdjęciach zobaczymy m.in. Mirona Białoszewskiego, Bogusława Choińskiego, Lecha Emfazego Stefańskiego, Marię Fabicką, Ludmiłę Murawską, Ludwika Heringa, Juliana Przybosia, Edwarda Krasińskiego, Leszka Solińskiego, Henryka Stażewskiego, Artura Sandauera, Krzysztofa Komedę, Wandę Chotomską.
Ogromna spuścizna fotograficzna Ireny Jarosińskiej, licząca ponad 60 tysięcy zdjęć, trafiła (po śmierci artystki) do Archiwum Fotografii Ośrodka KARTA. Wśród nich znalazły się także fotografie twórczości teatralnej Mirona Białoszewskiego. Oddają one atmosferę fermentu intelektualnego i artystycznego połowy lat 50. i efemeryczność samego teatru Białoszewskiego, który działał bez siedziby, bez finansowego wsparcia i bez stałej obsady, z powstającym z dnia na dzień repertuarem.
Miron Białoszewski zaczął grać swoje sztuki w 1955 roku w mieszkaniu przy ulicy Tarczyńskiej. Awangardowy i eksperymentalny Teatr na Tarczyńskiej był w tamtych czasach zjawiskiem wyjątkowym. Współtworzyli go Bogusław Choiński (poeta, malarz, scenarzysta) i Lech Emfazy Stefański (poeta, aktor teatru, właściciel mieszkania na Tarczyńskiej), których teksty również inscenizowano oraz Maria Fabicka (aktorka). Z teatrem związani byli także Ludwik Hering (poeta i scenograf) oraz Ludmiła Murawska (malarka i aktorka teatru), z którymi Białoszewski założył w swoim warszawskim mieszkaniu przy placu Dąbrowskiego 7 Teatr Osobny.
Irena Jarosińska towarzyszyła Mironowi Białoszewskiemu w przenosinach do mieszkania przy placu Dąbrowskiego, które w 1958 roku stało się siedzibą Teatru Osobnego. Fotografowała przedstawienia teatralne i samych aktorów, również w sytuacjach prywatnych, a także publiczność, wśród której znajdowali się wybitni przedstawiciele świata kultury i sztuki.
Monika Mokrzycka-Pokora, Culture.pl: Unikalny teatr Białoszewskiego stał się początkiem polskiej powojennej awangardy teatralnej. Na przedstawieniach, granych przede wszystkim w dwóch prywatnych mieszkaniach, publiczność tłoczyła się w oparach papierosowego dymu. Wiernymi obserwatorami poczynań eksperymentalnej grupy byli m.in. Julian Przyboś, Artur Sandauer, Jan Parandowski, Jan Kott i Andrzej Osęka. „Sądować" sytuację przychodził także ówczesny minister kultury Włodzimierz Sokorski.
Minimum słów. Teatr Mirona Białoszewskiego
Wernisaż: 9 września (piątek), godz. 18.00, DSH
Wystawa: 10 września – 9 października 2016, Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20
w Warszawie, wtorek-niedziela: 12.00–20.00
Kuratorki: Agata Bujnowska, Joanna Łuba; Przygotowanie zdjęć do druku, druk, oprawa: Karol Bagiński, Tomasz Kubaczyk (FOTO-GRAFIKA). Dofinansowano ze środków MKiDN.
