Przedstawiamy oświadczenie, które zamyka 25-letni okres „Indeksu Represjonowanych” w Ośrodku KARTA, który nie będzie już prowadził prac dokumentujących imiennie masowe prześladowania pod okupacją sowiecką. !cut!W następnej „Karcie” podsumujemy dotychczasowe dokonania „Indeksu” – od maja 2013 ich kontynuację programu podejmie Instytut Pamięci Narodowej. Dzięki temu przedsięwzięciu zasadniczo wzrosła wiedza w Polsce na temat losów wielu tysięcy osób prześladowanych, a także skali represji sowieckich. W ostatnich latach jednak coraz trudniej było utrzymać prace programu w realiach prawnych i finansowych organizacji pozarządowej. Zimą 2012/13 stało się jasne, że warunkiem dalszej jego trwałości jest podjęcie prac siłami państwa. (Red.)
Oświadczenie IPN i Ośrodka KARTA
Ośrodek KARTA, zmuszony – po 25 latach realizacji – do zamknięcia programu dokumentacyjno-badawczego „Indeks Represjonowanych”, zwrócił się do Instytutu Pamięci Narodowej z propozycją jego przejęcia. IPN zobowiązał się do kontynuowania tego ważnego przedsięwzięcia, dokumentującego imiennie losy obywateli II Rzeczpospolitej poddanych represjom sowieckim po 17 września 1939 roku. Jeszcze w marcu br. Rada IPN podjęła w tej sprawie akceptującą uchwałę.
Do końca kwietnia 2013 program prowadzony był przez Ośrodek KARTA, następnie – po podpisaniu 30 kwietnia stosownej umowy – zostaje on uruchomiony w Instytucie, który zajmie się udostępnianiem zgromadzonego zasobu danych oraz kontynuacją prac badawczych.
„Indeks Represjonowanych” działa od stycznia 1988, prowadzony od lat 90. przez środowisko KARTY wspólnie z partnerami zagranicznymi, głównie Stowarzyszeniem „Memoriał” w Moskwie. W roku 2002 patronat nad nim objął IPN. Nowe warunki dostępności archiwów posowieckich w Rosji, a także procedury finansowania badań naukowych w Polsce sprawiły, że społeczny charakter przestał być napędem programu, a stał się przeszkodą, uniemożliwiającą dalszą jego realizację siłami organizacji pozarządowej.
Dorobek programu: 316 tysięcy biogramów udostępnianych w Internetowym Centrum „Indeksu Represjonowanych” (www.indeks.karta.org.pl), 1,2 miliona biogramów w bazie roboczej wraz z podstawą w dokumentacji źródłowej – po jego przekazaniu poszerzany będzie przez IPN.
Instytut przejmuje od Ośrodka podjęte przed laty zobowiązanie, że los każdego z prześladowanych, o ile to tylko okaże się możliwe, Rzeczpospolita przedstawi imiennie, w ten sposób zapisując go w historii.
Warszawa, 8 maja 2013
Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Prezes Ośrodka KARTA
Łukasz Kamiński Zbigniew Gluza
Treść oświadczenia do pobrania w formacie .doc