Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, Ośrodek KARTA, Ukraiński Dom, Związek Ukraińców w Polsce i Fundacja Edukacji dla Demokracji pragną zaprosić Państwa do udziału w Kongresie solidarności polsko-ukraińskiej. To wydarzenie zamykające cykl polsko-ukraińskich spotkań zatytułowany „Wspólne sprawy”.
Kiedy: 10 października 2023, 17.00-22.00
Gdzie: Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, ul. Kazimierza Karasia 2
Wstęp: wolny, z wcześniejszą rejestracją poprzez link https://forms.gle/BTYNKqhBXicWtpF99
Język: polski (zapewnione będzie tłumaczenie symultaniczne na język ukraiński)
Naszą debatę podzielimy na dwie części. Pierwsza, bez udziału publiczności, odbędzie się w tematycznych podstolikach, w trakcie drugiej – na Scenie Kameralnej Teatru Polskiego – uczestnicy pierwszej części podzielą się wnioskami z wcześniejszej dyskusji. Wspólnie spróbujemy przedstawić Państwu nasze rekomendacje, skierowane nie tylko do różnych środowisk współpracujących z ukraińskimi partnerami, ale również do władz. Zaprezentujemy także raport z ankiety, którą skierowaliśmy do wielu podmiotów, zaangażowanych we współpracę polsko-ukraińską. Kongres zakończy się koncertem zespołu Dagadana, który jest przykładem polsko-ukraińskiej współpracy, przynoszącej piękne owoce. Od ponad piętnastu lat członkowie tego zespołu znakomicie łączą elementy kultury polskiej i ukraińskiej za pomocą jazzu, elektroniki i world music.
Program Kongresu:
17.00–17.15 otwarcie i powitanie
17.15–17.35 wystąpienie „Skąd idziemy i dokąd zmierzamy”: Bogumiła Berdychowska i Myroslav Marynovych
17.35–17.55 prezentacja wyników ankiety: Joanna Konieczna-Sałamatin
18.15–19.55 debata: Svitlana Oleshko i Aleksandra Zińczuk (kultura i nauka), Roman Imielski (media), Myroslava Keryk i Oksana Daszczakiwska (organizacje pozarządowe), Paweł Prokop i Diana Barynova (samorządy), Ola Hnatiuk (moderatorka).
20.15–21.00 koncert zespołu Dagadana
21.00–22.00 poczęstunek
Bogumiła Berdychowska – absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, specjalizuje się w historii Ukrainy i stosunkach polsko-ukraińskich, współautorka (z Olą Hnatiuk) książki Bunt pokolenia. Rozmowy z intelektualistami ukraińskimi, autorka m.in. tomu szkiców Ukraina: ludzie i książki, współzałożycielka i członkini Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą (KOSzU), laureatka Nagrody im. Jerzego Giedroycia w roku 2016, należy do redakcji kwartalnika „Więź”.
Myrosław Marynowycz – ukraiński działacz społeczny, członek-założyciel Ukraińskiej Grupy Helsińskiej (1976), dysydent i więzień polityczny ZSRR (1977-1987), założyciel i przewodniczący Ruchu Amnesty na Ukrainie (1991-1997), filozof, religioznawca, publicysta i prorektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie.
Joanna Konieczna-Sałamatin – pracowniczka naukowa Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, oprócz prowadzenia zajęć dydaktycznych współpracuje z uniwersytecką Pracownią Ewaluacji Jakości Kształcenia, a także z różnymi instytucjami naukowymi, firmami badawczymi, organizacjami pozarządowymi i administracją publiczną, współfundatorka Fundacji Instytut Społeczno-Ekonomicznych Ekspertyz, od 2020 szefowa polskiego zespołu European Values Study.
Svitlana Oleshko – założycielka, dyrektorka i reżyserka Teatru Arabesky oraz producentka teatralna, najbardziej znane produkcje – Postprawda, Czerwony Elvis, Eneida, Radioshanson: osiem opowieści o Jurze Zoiferze (oparta na tekstach Serhija Żadana), od czasu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, mieszka i pracuje w Teatrze Polskim im. A. Szyfmana w Warszawie.
Aleksandra Zińczuk – redaktorka naczelna „Kultury Enter”, poetka, eseistka, badaczka przekazu ustnego, specjalizuje się w problematyce pogranicza wieloetnicznego i relacji polsko-ukraińskich.
Roman Imielski – dziennikarz, od 2019 zastępca redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej”, koordynuje prace działu krajowego oraz treści politycznych publikowanych na portalu internetowym, absolwent historii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, w 2018 wraz z Radosławem Leniarskim wydał książkę Najważniejszy mecz Kremla.
Myroslava Keryk – historyczka, socjolożka, specjalistka w zakresie migracji Ukraińców do Polski. Prezeska Zarządu Fundacji "Ukraiński Dom". W swojej codziennej pracy łączy projektowanie i realizację działań integracyjnych skierowanych do migrantów i uchodźców w Polsce z projektami badawczymi z zakresu studiów migracyjnych. Jest autorką wielu artykułów i raportów dotyczących sytuacji migrantów ukraińskich w Polsce.
Oksana Daszczakiwska – politolożka, wykładowczyni Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, ekspertka ds. partycypacji społecznej, szefowa Zachodnioukraińskiego Ośrodka Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”. Wcześniej związana m.in. z Komitetem Wyborców Ukrainy.
Paweł Prokop – prezes Fundacji Inicjatyw Menedżerskich, wykładowca Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Administracji, pełnomocnik prezydenta Lublina ds. partycypacji społecznej i współpracy transgranicznej, członek władz Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej, trener i konsultant z zakresu zarządzania instytucjami sektora publicznego, społecznego i biznesowego, autor wielu programów współpracy międzynarodowej, ekspert w programach samorządowych i społecznych, animator powstawania partnerstw między samorządami ukraińskimi i polskimi.
Diana Barynova – przewodnicząca Zarządu Centrum Rozwoju Samorządu Terytorialnego, ekspertka ds. decentralizacji i rozwoju lokalnego, Przewodnicząca Komitetu ds. Współpracy z Samorządem Terytorialnym Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej, wspierała decentralizację i reformę samorządową w Ukrainie.
Ola Hnatiuk – badaczka kultury ukraińskiej i dziejów najnowszych Ukrainy, relacji polsko-ukraińskich, tłumaczka, od 1985 roku związana z Uniwersytetem Warszawskim, obecnie na emeryturze, pracuje w Akademii Kijowsko-Mohylańskiej, autorka m.in. Pożegnania z imperium. Ukraińskie dyskusje o tożsamości, Odwaga i strach, współautorka (z Bogumiłą Berdychowską) Buntu pokolenia. Rozmowy z intelektualistami ukraińskimi.
Celem tego Kongresu jest refleksja nad doświadczeniem polsko-ukraińskiej współpracy w szeroko pojętej sferze społecznej, począwszy od kultury, nauki, oświaty i mediów, kończąc na działaniach pomocowych, adresowanych do różnych grup i społeczności. Chcielibyśmy, aby to doświadczenie stało się fundamentem prawdziwego partnerstwa i służyło zbliżeniu naszych społeczeństw. Dzięki temu, że łączą nas wspólne sprawy – troska o teraźniejszość i dbałość o dziedzictwo historyczne, jak też wspólne pragnienia – bezpieczeństwo nas i naszych dzieci, potrafimy stworzyć nową jakość w relacjach polsko-ukraińskich. Wierzymy, że miejsce obu naszych krajów jest we wspólnocie demokratycznych krajów europejskich, która potrafi skutecznie bronić swych wartości i przeciwstawić się różnym zagrożeniom. Pragniemy, by granica między naszymi krajami stała się przyjazna, a w przyszłości stała się granicą wewnętrzną krajów Unii Europejskiej.
Zdajemy sobie sprawę, że w przeszłości nie zawsze potrafiliśmy żyć w zgodzie, co działało na niekorzyść obu społeczeństw i państw. „Trudnej przeszłości” poświęcono w ostatnim trzydziestoleciu wiele uwagi. My również nasz Kongres poprzedziliśmy cyklem spotkań poświęconych przeszłości. Spróbowaliśmy na nią spojrzeć przez pryzmat wspólnoty doświadczenia. Traumatyczna pamięć nie może jednak decydować o naszej przyszłości. „Groby trzeba czcić, lecz nie należy z nich czynić drogowskazów” – to zdanie wypowiedziane przed trzydziestu laty powinno pozostać wskazówką dla działań zarówno władz centralnych i lokalnych, jak i społeczeństwa obywatelskiego. Upamiętnienie ofiar nie może nas dzielić.
Próby dialogu, podejmowane przed uzyskaniem przez oba kraju pełnej suwerenności napotykały na poważne trudności związane z brakiem parytetu – brakiem podmiotowości po stronie ukraińskiej oraz z ograniczeniami swobody słowa. Dialog między przedstawicielami polskiej i ukraińskiej emigracji stworzył fundament dla relacji wzajemnych po odzyskaniu niepodległości. Ostatnie trzydziestolecie było najlepszym okresem we wzajemnych relacjach, co jest zasługą zarówno elit politycznych, jak też różnych środowisk – organizacji pozarządowych, samorządowców, ludzi kultury, nauki, oświaty, duchownych, ludzi biznesu. Zabrakło jednak oparcia instytucjonalnego, wskutek czego wiele ważnych inicjatyw zawisło w próżni.
W naszym przekonaniu znaleźliśmy się dzisiaj na nowym etapie naszych relacji. Nadal stoimy przed poważnymi wyzwaniami, ale widzimy też wielkie szanse rozwojowe dla obu naszych społeczeństw, zarówno w sensie zwiększenia potencjału politycznego i ekonomicznego, jak również stworzenia nowej jakości w sferze społecznej. I o tym właśnie chcielibyśmy z Państwem pomówić w trakcie Kongresu.
Zapraszamy serdecznie!
Dofinansowano ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. Część wydatków, związana z udziałem ekspertów z Ukrainy uczestniczących w Kongresie, została dofinansowana ze środków Funduszu Wymiany Dwustronnej w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (MF EOG) i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 w ramach Programu „Kultura”, którego Operatorem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.